طرح لغت شناسی قرآن کریم

 

« لغت شناسی قرآن کریم پیش نیاز درک مفاهیم  و تفسیر موضوعی »

 

«هذا بیان للناس و هدیً و موعظه للمتقین»                                                          ( آل عمران – 138 )

«این قرآن بیانی روشن برای مردم و هدایت و اندرزی برای پرهیزکاران است .»

 « فهمیدن مفاهیم قرآن، فهمیدن کلمه به کلمه قرآن برای کسانی که به زبان عربی آشنایی ندارند لازم است . »        

                                      « مقام معظم رهبری »

 

 

مقدمه :                                                                                                                                                

      مجموعه کلمات قرآن مجید 78  هزار کلمه است که با حذف مکررات و مشتقات در حدود  2161  لغت دارد. زیرا برخی از لغات حدود بیست بار تکرار شده است و در این طرح تعدادی از این لغات باختصاردر هر شماره از نشریه مکتب جبهه برای عموم کارکنان منتشر می شود:

 

تعریف طرح:

آموزش غیر حضوری شناخت لغات قرآن کریم بعنوان پیش نیاز درک مفاهیم و تفسیر قرآن کریم.

 

اهداف:

1- تعمیق و گسترش بهرهمندی کارکنان با معارف نورانی قرآن کریم.

 

منظوره: 

1- ایجاد توانایی و مهارت درترجمه و ترکیبهای قرآنی به شیوه تفکیکی. (کلمه به کلمه)

2- توانایی فهمیدن پیام بسیاری از آیات قرآنی در سایه استمرار آن.

3- ایجاد بستر مناسب برای تحقق نظام آمادگی اعتقادی، معنوی و نهضت تزکیه و تعلیم و تعلم با تمسک به قرآن.

 

 

« اثم » چیست:

معنای لغوی:

گناه، کار حرام، ضرر، کفر، خمر، قمار.

 

معنای اصطلاحی:

1- در اصل بمعنی اعمالی است که انسان را از رسیدن به ثواب دور میسازد.

2-  یا به معنی چیزی است که انسان را از کاری باز میدارد و از آنجا که گناهان آدمی را از خیرات باز میدارد به آنها اثم گفته شده است. (تفسیر نمونه ج 4/19)

* به آن حالتی گفته میشود که در روح و عقل انسان به وجود میآید و او را از رسیدن به نیکیها و کمالات باز میدارد.

 

کلمات هم خانواده :

کلمه « اثم» با سایر مشتقات آن 48  بار در قرآن آمده است.

اثم: گناهکار، به ضرر افتاده (بقره 283)،کار زشت که مرتکب آن مورد ملامت است، کاری که مردم از آن نفرت دارند. (بقره 181)

آثمین: گناهکاران (مائده 106)                  

تأثیم: نسبت دادن گناه به دیگری است  (واقعه 25)  

آثام: سزای گناه  (فرقان 68)                     

 اثیم: کسی که بر گناه مداومت می کند (بقره 286)

 

تعریف گناه از منظر قرآن :

1/1- گناه به مفهوم نافرمانی و پیمان شکنی با خدا.  

  (بقره 83-85-99-100) (نساء 42) (یونس 15) (طه 93-121) (زمر 13)

1/2- گناه به مفهوم حقکشی و جنایت.        (بقره 181-182-283)  (نساء 20- 39)

1/3- گناه به مفهوم ناسپاسی.                     (بقره 286) 

1/4- گناه به مفهوم حق ستیزی و ظلم.          (آل عمران 112) 

1/5- گناه به مفهوم حرمت شکنی و آزار.         (مائده 2) (احزاب 57 – 58) (مجادله 8 – 13)

1/6- گناه به مفهوم خیانت.                           (یوسف 29)

1/7- بدعت و تحریف.                                  (انعام 118،121) (اعراف 161،162) (یونس 17)

1/8 – گناه نقطه مقابل تقوی.                        (مریم 85- 86)

 

 زمینه های گناه از منظر قرآن :

1- تنگ نظری، مادیگری، آخوربینی              

 2- زورمداری و قانونشکنی             

3- هوس و شهوت                                         

4- تعصب، سلطهگری و استکبار و انحصارطلبی                    

5- غرور                                                      

 6- رفاه و امنیت

7- سلطه پذیری و سادهاندیشی                        

 8- ترس از مرگ                    

9- معاد ناباوری و دروغ انگاری دیدار خداوند         

10- غفلت از عدل الهی و نظان پاداش و کیفر         

11- توجیه

12- قدرت و ثروت

13- مستی

14- خود محوری و حسادت           

15- نظام سلطه

        

پیآمدهای گناه:

1- لعنت خداوند                   

2- سیاهی دل                     

3 - محرومیت از دوستی خداوند

4- نابودی و سقوط                

5- رسوایی و زبونی             

6- خشم و قهر طبیعت

7- وابستگی به طبیعت و محرومیت از عروج

8- القائات شیطانی

9- دوزخ و کیفرهای سهمگین آن جهان

10- انکار معاد