اخلاق

دستورالعملهايي از عالمان دين

حيات طيبه     شيفته ي ديدار               قربانعلي الكائي

«سيري در زندگي معلم اخلاق، مربي جانها و عالم وارسته مرحوم حاج ميرزا جواد آقا ملكي تبريزي»

نسيم لطف الهي فضاي خانه ي«حاج ميرزا شفيع» را سرشار از شادي و سرور نمود، پسري بدنيا آمد كه «جواد»ش نام نهادند، و پدر به شكرانه ي اين نعمت سفره ها گسترد. او در دامان مادري مهربان و پدري صالح بالنده شد. و پاي به مدرسه نهاد، درس هاي مقدماتي و سطح را در تبريز فرا گرفت. و آنگاه در هجرتي سبز راهي نجف اشرف شد، تا بسان عبدي ذليل پاي ارادت در صحن مولاي خود بنهد و از امام متقين طلب شكوفايي استعداد و زمينه هاي وجودي خود نمايد. در نجف اشرف استعداد،خلوص و عشق ولايي او نتيجه داد و فروغ ولايت پي در پي برجانش تابيد و محضر بزرگاني چون، محدث محقق ميرزا حسين نوري، فقيه ژرف انديش آيت الله حاج آقا رضا همداني، اصولي انديشمند آخوند ملا محمد كاظم خراساني و استاد اخلاق و عرفان و سلوك ملا حسينعلي همداني رضوان الله عليهم اجمعين را درك كرد. عارف سالك ميرزا جواد آقا بعد از ساليان دانش اندوزي و سلوك معنوي از ملك به ملكوت رهيد و با كوله باري از نتيجه سالها سازندگي و تهذيب نفس در سال 1321 قمري،1270 شمسي آهنگ بازگشت به ايران نمود و در تبريز سكني گزيد.

جاذبه معنوي او روشن ضميران پاك را چون پروانه گرداگردش به پرواز در آورد و دانش پژوهان از دانش وسيع او بهره مي گرفتند. در پي وقايع مشروطيت و نامساعد بودن اوضاع تبريز در سال 1321 قمري به قم مهاجرت نمود و در تشكيل حوزه علميه قم كه بهمت مرحوم حاج شيخ عبدالكريم حائري رضوان الله تعالي عليه تاسيس شد سهم بسزايي داشت. او نسبت به اوضاع جهان بصير بود و حوادث سياسي را با ژرف نگري تحليل مي كرد. و به حكومت روي خوش نشان نمي داد. اندكي پس از ورود به قم، به درخواست برخي از تشنگان معرفت و پارسايان صاحب همت جلسات درس و محافل اخلاق او در كنار تدريس فقه تشكيل شد و در دو سطح عموم و خواص، زمينه ساز هجرت بسياري از علما و بزرگان به قم شد. منزل او دارالشفاي روان مردم زجرديده و مصيبت زده بود.

 

سيره ي عبادي

كساني كه با حالات او در نماز آشنا بودند، ايشان را از«بكائون»بسيار گريه كنندگان مي شمردند،سه ماه رجب، شعبان و رمضان را پي در پي روزه مي گرفت و در قنوت نماز هايش اين بيت حافظ را مكرر مي خواند.

       ما را ز جام باده گلگون خراب كن    

                                               زان پيشتر كه عالم فاني شود خراب

 درس اخلاق

حوزه درس حاج ميرزا جواد آقا پلكان ملكوت ره پويان مستعد خودسازي و ستوك بود بطوريكه هر كدام از شاگردانش خود جمع بسياري را به سر منزل مقصود رساندند.

 

برخي از شاگردان مرحوم ملكي (ره) عبارتند از:

1)  حضرت امام خميني(قدس سره شريف) كه در كتاب            معراج السالكين استاد خود را شيخ جليل القدر و عارف بالله   مي خواند. و در كتاب چهل حديث بيدار دلان را به رساله    «لقاء الله» آن بزرگوار رهنمون مي شود.

2)     حاج آقا حسين فاطمي،دانشمندي الهي و استادي اخلاقي.

3)     آخوند ملا علي همداني،كه معارف الهي را در جانش جاودانه ساخت و ...

 

 برخي آثار

1)     اسرارالصلاه،حاوي نكات و لطايفي در اسرار نماز

2)     المراقبات يا«اعمال السنه»كه با قلمي زيبا و گويا اعمال ماههاي مختلف و آثار آن را توضيح مي دهد.

3)     رساله لقاء الله اثري براي سالكان كوي توحيد و ...

 

نكات عرفاني

1)     شناخت نفس راه مطلوب براي خودسازي است.   

2)  بايد انسان مقداري از خوراك و غذايش را كم كند و از استراحت و خواب خود بكاهد تا جنبه حيوانيت در او كاسته شده ابعاد روحاني بيشتري بدست آورد.

3)     در حفظ زبان و دوري از اهل غفلت كوشش بسيار كند.

سرانجام آخرين روز آفتابي او در يازدهم ذيحجه سال 1343 هنگامه ديدار و لقاء او بود. و مرغ روحش به سوي عالم قدس پر كشيده پيكر مطهر او بعد از تشييعي باشكوه در جوار حرم مطهر كريمه ي اهل بيت عليهم السلام حضرت فاطمه معصومه(سلام الله عليها) و در قبرستان شيخان قم به خاك سپرده شد. مزارش با ضريحي از نور روشني بخش دلهاي عاشقان، شيفتگان ديدار و سالكان بيدار است.

                                                                    رحمت الهي بر او باد

اخلاق/ دستورالعملهاي اخلاقي از عالمان دين

قربانعلي الكائي

به گزيده هايي از كلام حضرت آيت الله شاه آبادي، استاد اخلاق حضرت امام راحل(ره)كه بر گرفته از كتاب هاي آن بزرگوار و حضرت امام  است، گوش جان مي سپاريم باشد كه آويزه قلبمان باشد.

1- كتاب«شذرات المعارف»

• اعلان و اظهار نعمت عبادت اوست.(ص90)

• بدون حضور قلب و اقامه روي دل به سوي مقصد، مقصود حاصل نگردد. (ص132)

كسانيكه مبتلا به حب شهوات و زينت دنيا و امثال آن هستند آخر بيچاره خواهند شد، زيرا كه بعد از مفارقت از دنيا و عالم محسوس، معشوق خود را نيابند.(ص155)

 

2- كتاب رشحات المعارف

• اگر رو به اين خانواده (اهل بيت) حركت نكني هر دقيقه، دل تو مثل طائري است كه آشيان گم كرده و از شاخه اي به شاخه اي             مي جهد. (ص60)

• سلامي كه به ائمه اطهار و اولياء و مقربين عرضه مي داري حقيقتش اين است كه رحمت را از حق مي طلبي تا از ناحيه آنها كه به منزله سيل گير رحمت هستند تو نيز به اندازه استعدادت بگيري. (ص60)

3- كتاب رشحات البحار

• اگر اينجا نادم نشوي آنجا به نار الله مبتلا خواهي شد.(ص180)

• عدالت استقامت روح است. در ترك محرمات و فعل واجبات، يعني آن چه نبايد بكند، نكند و آن چه را بايد بكند بكند.(ص37)

• عزم بر معاصي هنري نيست بلكه هنر در مجاهده بر نفس است.(ص35)

امام راحل(ره) دركتاب چهل حديث ص52  مي فرمايد:

به قول شيخ بزرگوار ما: شيطان سگ درگاه خداست، اگر كسي با خدا آشنا باشد به او عوعو نكند و او را اذيت نكند.

و مي فرمود كه: شهادت به ولايت در شهادت به رسالت منطوي است، زيرا كه ولايت باطن رسالت است.(1)

1- آداب نماز،ص141              آسماني، شرح زندگاني عارف مكتوم، حضرت آيت الله شاه آبادي(ره) ص244-239