خیلی خجالتی ام و توان ارتباط بر قرار كردن با كسی را ندارم مثلا وقت سر كار م من اصلا نمیتوانم با همكارانم ارتباط برقرار كنم یا وقتی در یك جمعی هستم خیلی ساكتم و حرفی نمیزنم حتی قدرت تشكر كردن از دیگران را هم ندارم. خواهشا من را راهنمایی كنید.
پاسخ :
دوست گرامی برای مقابله با كمرویی چند روش وجود دارد. یكی از آنها آموختن تكنیكهای تمدد اعصاب و رها كردن افكار است. به گفته چیك، افراد میتوانند با آموختن این روشها خود را در شرایط مختلف اجتماعی تصور كرده و در همین حال با تنفس آهسته و عمیق خونسردی خود را حفظ كنند.
یك روش مناسب دیگر برای انجام اینكار داوطلب شدن در كارهاست. "هنگامی كه داوطلبانه به انجام كاری میپردازیم، اطرافیان اهمیت چندانی به میزان مهارت ما ندارند، این افراد به زمانی كه شما در اختیارشان قرار میدهید نیاز دارند و به این ترتیب شما مدام در حال بررسی و انتقاد از خود نخواهید بود."
غلبه بر كمرویی باید تدریجی و گام به گام انجام بگیرد. برای مثال اگر قصد دارید از خانم همكارتان دعوت كنید كه با هم قراری غیر كاری داشته و بیشتر با یكدیگر آشنا شوید، اولین هدف باید این باشد كه در ابتدا بتوانید با او در مورد مسائل معمول كاری صحبت كنید.
شما باید قبل از این كار، گفتگویی مشابه را با یك دوست یا مشاور تمرین كنید. سپس میتوانید در گفتگوی بعدی خود با این خانم، در مورد موضوعی كمی خودمانی تر و خارج از محدوده كار نیز صحبت كند تا اینكه به آن مرحله از راحتی برسد كه بتواند او را به قراری خارج از محل كار دعوت كند.
یك نكته مهم این است كه افراد كمرو نباید مسئولیت تمام برخوردهای ناموفق اجتماعی را بر گردن خود بگذارند و همواره خود را مقصر بدانند. شاید با تمام این كوششها، باز هم طرف مقابل علاقه ای به صحبت كردن یا بیرون رفتن با این شخص نداشته باشد و این لزوما نشانه ناتوانی شخص كمرو در ایجاد ارتباط نیست.
ضمنا این توصیه ها هم ارایه می شود:
الف) ایجاد تغییر و اصلاح در شناخت خود از خویشتن
باید شناخت خود از تواناییها، استعدادها و ویژگیهای شخصیتی خویش را اصلاح كنید و با واقعیت تطبیق دهید و برای این كار، امور زیر را انجام دهید:
خاطرات و تجربههای جالب خود را برای دوستان صمیمی تعریف كنید.
هرگز به اندیشه و شناختهای آزار دهنده (مانند احساس حقارت، ناتوانی، بیكفایتی، شرمندگی و...) اجازه ندهید فضای ذهن شما را اشغال كنند و به محض ورود این افكار، ذهنیتهای مطلوب و ویژگیهای مثبت خود را با صدای بلند تكرار كنید.
هرگز تصور كمرو بودن را به ذهن خود راه ندهید و واژهها و عبارتهایی چون «من خجالتی هستم»، «من كمرو هستم» و «من جرأت بیان ندارم» را به زبان نیاورید؛ بلكه جرأت و شهامت را به خود تلقین كنید و با صدای بلند، در طول روز، چندین نوبت بگویید: من شهامت بیان این سخن، عمل و فعالیت را دارم و اجازه ندهید خاطره شكستهای قبلی، به اندیشه شما راه یابد و همواره موفقیتهای گذشته را به خاطر آورید.
ب) اصلاح رفتار و تغییرات رفتاری
بكوشید در جهت مخالف كمرویی رفتار كنید و برای این كار، امور زیر را رعایت كنید.
هرگز خود را سرزنش نكنید.
بر اساس شناختی كه از خود دارید، برای خویش، هدفی در نظر بگیرید و برای رسیدن به آن، برنامهریزی كنید؛ برای مثال، بر اساس شناخت از خود، ارائه یك گزارش را بر عهده بگیرید و برای تهیه و كیفیت ارائه آن، برنامهریزی كنید و با تمرین در خلوت و نیز ارائه آن نزد دوستان صمیمی و گروههای كوچك، خود را برای ارائه در كلاس، آماده سازید.
هنگام سخن گفتن، خود را گرفتار آداب و رسوم و تكلّفهای بیمورد نسازید و ساده، راحت و عاری از هرگونه آداب خاص، هدفتان را بیان كنید. در فعّالیّتهای آغازین، خواسته و هدف خود را به صورت یك جمله بنویسید و نوشته را بخوانید.
پرسشها و مطالب ابتدایی را كوتاه و مختصر انتخاب كنید.
ارتباط بصری با مخاطب را حفظ كنید.
همیشه سخن را با مقدمه یا یك كلمه جالب آغاز كنید و از به كارگیری كلمات پیچیده، بپرهیزید. كلمات آغازین، باید متداول و جذاب باشند.
قبل از سخن گفتن، مطلب مورد نظر را نوشته، در ذهن مرور و تمرین كنید و شكل بیان و مهارت لازم را فراهم آورید.
هنگام سخن گفتن، به دیگران و قضاوت و حركات و سكناتشان هرگز توجّه نكنید و گفتارتان را پیگیرید و با خونسردی، به هدف بیندیشید.
موانع احتمالی و افكار و اعمال مزاحم را شناسایی و ذهن خود را برای مقابله با آنها آماده سازید؛ مثلاً اگر خنده حاضران شما را از ادامه سخن باز میدارد، شما نیز بخندید.
به كار خود پاداش دهید. یك نفس عمیق، به خود آفرین گفتن یا باز گفتن تفصیلی و با آب و تاب آن برای نزدیكان، میتواند پاداش به شمار آید.
از جزئیات بكاهید و اصل سخن را به صورت خلاصه و گویا بیان كنید.
در انجام رفتارهای اجتماعی كوچك و در محیطهای دیگر - كه بیشتر احساس راحتی میكنید - فعال باشید و این كار را از سلام كردن، احوالپرسی، جواب سلام دادن، نگاه كردن، تعارف كردن و تعارف شنیدن، آغاز كنید و با تمرین، به كارهای بزرگتر و مهمتر گسترش دهید.
با افراد فعّال و پر تحركی كه احساس خجالت نمیكنند، بیشتر مأنوس باشید و از خجالتیها فاصله بگیرید.
همیشه كلامی برای گفتن و عمل یا هنری برای ارائه به جمع داشته باشید و آن را ارائه كنید و در جاهایی كه كمتر احساس كمرویی میكنید و شبیه كلاس است، فعّالتر باشید.
توجه داشته باشید كه تا زمین نخورید، راه رفتن نمیآموزید؛ پس باید نقد دیگران و تمسخر آنها باشد؛ تا شما مجال رشد بیابید. بنابراین، اگر با عكس العمل دیگران روبهرو شدید یا در فعالیتهای آغازین، احساس ناتوانی كردید، از ادامه سخن یا عمل چشم بپوشید؛ هر چند میتوانید آن را ارائه كنید و از این راه، برای ارائه بهتر و كاملتر مطالب، آماده شوید.
|