سوال: این که در عرفان سرخپوستی ریاضت های سخت و غیر قابل تحمل دارند آیا نقص محسوب می شود یا خوبی به حساب می آید؟
پاسخ:
عرفان اگر حقیقی و الهی باشد لازم است که دستوراتش متناسب با ظرفیت همگان باشد و قابل عمل برای همه.
تازه اگر این دستورات که در عرفان سرخپوستی عرضه می شود، برای همگان عملی هم باشد، جای این سوال باقی است که چه میزان این دستورات در عمل کارآمدند؟
ارائه راه دشوار و و عرضه دستورالعمل های ناکارامد از خصیصه های این آیین است. در عرفان ساحری از یک طرف مسیر را خطرناک و هدف را دشوار و دست نایافتنی معرفی می کنند به گونه ای که این طریق ممکن است به دیوانگی سالک مبارز هم منجر گردد.(آموزش های دون کارلوس ص140)
دستورات غیر قابل تحمل دون خوان و دنیای افسار گسیخته اوهام ممکن است تعادل روانی سالک را به هم بزنند و این مسیر بلای جان او گردد. از طرف دیگر گاهی دستوراتی را پیشنهاد می کنندکه اگر هم از یک جهت تاثیراتی داشته باشد پاره ای دیگر از فضایل اخلاقی را لگد مال می کند، چنان که در دستورات زیر کرامت انسانی واحساس بزرگ منشی در فرد نادیده گرفته می شود و با این توجیه که این کارها فایده ای در بر دارد پیامدهای منفی اجتماعی و روانی آن نادیده گرفته می شود.
«آگاهانه به خود دروغ بگوييد عليه منفي ترين ويژگي¬هاي فکري (دروغ هايي) بنويسيد ...
نخستين وظيفه در صبح و آخر شب بايد تکرار اين دروغها با صداي بلند و در جلوي آيينه براي خودتان باشد. اصلاً مهم نيست که مي دانيد اين ها دروغ هستند ... تمرين بيشتر در اين مورد است که توجه به عملي معطوف شده است که متفاوت از عمل عادي است» (آموزش¬هاي دون کارلوس ص 156)
در جای دیگر آمده است:
«اين تمرين به دليل بي همتايي اش لازم است مستقل ذکر شود «يک مرد فقط در لباس زنانه مي¬تواند هنر کمين و شکار کردن (يکي از مراتب سير باطني در عرفان ساحري) را بياموزد.تمرين متشکل از اين است که مرد خود را مثل زن چنان تغيير شکل دهد که براي هر ناظري متقاعد کننده باشد، براي آن که مثل زني رفتار کنيم بايد بي رحم، حيله¬گر، صبور و ملايم باشيد که خصوصيات طبيعي زن است. وقتي زني مي¬خواهد اين تمرين را اجرا کند به نحوي مشابه بايد مانند مردي تغيير شکل دهد و بنابر آن عمل کند. اين تمرين اگر در ميان دوستانتان انجام شود تاثير گذار است. براي اين که اين تمرين ارزشمند باشد بايد در ميان بيگانگاني انجام شود که بخاطر تغيير شکل واقعاً فکر کنند با زني سروکار دارند. اين تمرين بدون استثناء موجب حرکت پيوندگاه مي شود.» (آموزش هاي دون کارلوس ـ مهران کندري ص 131)
از طرف دیگر باید توجه داشت، سخت بودن تمرینات روحی در یک مکتب هیچ گاه دلیل بر متعالی بودن و اثر بخشی بیشتر نیست. چرا که ممکن است یک دستور هم سخت و شاق باشد و هم غیر لازم و گمراه کننده.
منبع:
نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها - معاونت مطالعات راهبردی
http://nozohor.porsemani.ir
|