در آمریکا سرمایه سالارانی وجود دارند که با پوشش بنیادهای مختلف درصدد هستند تا با نفوذ در بدنه سیاسی و تصمیم گیری کاخ سفید، راهبردها و سیاست های آمریکا را در جهت اهداف و منافع خود قرار دهند. یکی از این بنیادها، راکفلر است که گفته می شود نقش قابل ملاحظه ای در حوزه تصمیم سازی آمریکا دارد. از این رو در این نوشتار تلاش می شود با بررسی پیشینه تأسیس این بنیاد، اهم فعالیت ها و عملکرد تاریخی بنیاد راکفلر در تدوین و طراحی سیاست های کاخ سفید مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.
پیشینه تأسیس
خانواده راکفلر، قدرتمندترین، ثروتمندترین و با نفوذترین خانواده یا امپراتوری مالی و سیاسی آمریکا در یکصد سال گذشته بوده است. به منظور پیشبرد اهداف و منافع خود، خانواده راکفلر به دو اقدام مهم و تعیین کننده دست زد که تأسیس «بیناد راکفلر» در سال ۱۹۱۳ و نقش اصلی در راه اندازی «شورای روابط خارجی» در سال ۱۹۲۱ این دو اقدام مهم را تشکیل می داد.
بنیاد راکفلر یکی از مهم ترین ، مراکز قدرتمند سیاسی و اقتصادی آمریکا است که از زمان تأسیس تاکنون در جهت گیری های سیاست داخلی و خارجی آمریکا و حتی جهان نقش قابل ملاحظه ای داشته است؛ به طوری که در راستای منافع سران خود و همچنین شبکه های تجاری خزنده تحت پوشش خود، نفوذ چشمگیری در حوزه تصمیم سازی سیاست ها بین المللی کاخ سفید داشته است.
اهم فعالیت ها
بنیاد سرمایه داری «راکفلر» که در ظاهر درخصوص امور مربوط به بهداشت و امور آموزشی آن هم در سطح جهانی فعالیت دارد، در واقع یک شرکت تجاری جهانی است که به همراه شبکه های زنجیره ای مالی و اقتصادی خود، به دنبال تصاحب بازارهای بین المللی است.
بنیاد راکفلر دارای صدها بنیاد، موسسه و تشکیلات مشابه است که هر کدام، بخشی از بدنه اجرایی نظام سیاسی آمریکا و مراکز حساس این کشور را احاطه دارد.
بنیاد راکفلر نفوذ جدی و قطعی در روابط و سیاست های خارجی و مناسبات اجتماعی ایالات متحده دارد و عنداللزوم در تحول آداب، رسوم و ارزش ها و افکار و نهادهای جامعه آمریکا نقشی حساس و حیاتی ایفا می کند.
از سال ۱۹۴۵ تاکنون، هیچ شخصیت آمریکایی که مشاغل و پست های مهم سیاسی را عهده دار شده است وجود ندارد که مدتی در این بنیاد فعالیت نداشته و از مزایای این بیناد استفاده نکرده باشد. در واقع بنیاد راکفلر به منزله اتاق رخت کن! برای ورود مقامات عالی این بنیاد به کاخ سفید است. به عنوان مثال، «دین راسک» و «جان فاستر دالس» ، «رالف بانچ» از وزرای خارجه اسبق آمریکا هر کدام مدت ها در بنیاد راکفلر فعالیت داشته وحتی ریاست آن را برعهده داشته اند.
یکی از سیاست های بنیاد راکفلر، تأسیس مراکز عمده فرهنگی و پژوهشی در آمریکا است که درخصوص تدوین و طراحی سیاست های جهانی آمریکا و بنگاه های تجاری خانواده راکفلر فعالیت می کنند. حتی گفته می شود، برخی از دانشگاه های بلندآوازه آمریکا نظیر «هاروارد» ، «برکلی»، «استانفورد» و … با حمایت مالی این بنیاد اداره می شوند.
بخشی از فعالیت های پوششی بنیاد راکفلر که در زمینه بهداشت و تغذیه جهانی انجام می شود، در راستای بت سازی از آمریکا در داخل و خارج آمریکا انجام می شود.
بنیاد راکفلر همچنین بخشی از کارخانجات بزرگ اسلحه سازی آمریکا را تحت سیطره خود دارد. به عنوان مثال؛ بخش های مطالعات نظامی این بیناد، از ابداع سیستم پرتاب انواع موشک و در مدار قرار دادن ایستگاه های فضایی و تکمیل موشک های بالستیک گرفته تا بررسی روابط نظامی با کشورهای مختلف را در دستور کاری خود قرار داده است.
بنیاد راکفلر دارای بخش مطالعاتی پیشرفته ای است که درخصوص چالش های آمریکا و تدوین راهبردها و سیاست های جهانی و اقتصادی آمریکا فعالیت می کند. در بخش پژوهش و مطالعاتی این بنیاد، ادارات مطالعاتی منطقه ای طراحی شده است که یکی از این ادارات، اداره منطقه ای آفریقا است که درخصوص توسعه نفوذ آمریکا در قاره سیاه و همچنین بررسی ظرفیت های اقتصادی و صنعتی آفریقا فعالیت می کند. این اداره همچنین در حوزه تدوین راهبردهای آمریکا در این قاره فعالیت مطالعاتی جدی دارد.
دومین اداره مطالعاتی منطقه ای، اداره منطقه ای آسیا است که درخصوص توسعه سیستم بازار آزاد در منطقه آسیا فعالیت می کند. این اداره به دنبال همگرایی اقتصادی کشورهای آسیایی با شرکت ها و موسسات تجاری و صنعتی آمریکایی می باشد. اداره منطقه ای آسیا، همچنین در جهت شناسایی کشورهای مخالف سیاست های آمریکا فعالیت مطالعاتی می کند.
یکی از کارکردهای مهم بنیاد راکفلر، ترویج دموکراسی در کشورهای مختلف دنیا خصوصاً مناطقی که برای نظام سرمایه داری ارزش فراوانی دارد، می باشد. در این راستا، با تأسیس بنیادهای مختلف سیاسی و تجاری، بنیاد راکفلر تلاش کرده تا در کشورهای مختلف، گروه های فعالان سیاسی و مدنی مختلف را راه اندازی نماید.
بخش مطالعاتی بنیاد راکفلر همچنین در زمینه انرژی و محیط زیست فعالیت می کند. البته در این حوزه، پژوهش های گسترده در مناطق انرژی زای جهان خصوصاً مناطق نفت خیز در دستور کار تحقیقاتی آن قرار گرفته است.
امنیت اقتصادی و اجتماعی از دیگر برنامه های مطالعاتی بنیاد راکفلر است که در زمینه تدوین راهبردهای جهانی اقتصادی آمریکا تمرکز مطالعاتی دارد. همچنین در این برنامه، درخصوص ترویج ارزش ها و نمادهای آمریکا (لیبرال دموکراسی) در کشورهای مختلف جهان فعالیت مطالعاتی دارد.
جهانی سازی و جهانی شدن یکی از برنامه های اصلی بنیاد سرمایه داری راکفلر است که در جهت نوسازی اجتماعی و توسعه اقتصادی برمبنای بازار آزاد در کشورها مختلف دنیا فعالیت می کند. «جهانی شدن هوشمند» از جدیدترین طرح های این برنامه است که در زمینه سازماندهی گروه های اجتماعی و هدایت جوامع مدنی کشورها در راستای سیاست ها و ارزش های آمریکایی فعالیت می کند. طرح «جهانی سازی هوشمند»، نفوذ در دانشگاه ها و مراکز سیاسی، فرهنگی، علمی و اقتصادی کشورهای مختلف جهان، از عمده فعالیت های اجرایی این طرح است. با توجه به ماهیت این طرح که وظیفه اصلی آن پاسداری و حفاظت از نظام سرمایه داری است، هم اینک بخشی از بنیادها، شرکت و موسسات زیرمجموعه بنیاد راکفلر حول محور اسلام زدایی در جهان، خصوصاً در میان کشورهای اسلامی فعالیت می کنند.
به طور کلی، حجم عمده فعالیت های بنیاد راکفلر، حول فعالیت های بازرگانی و روابط اقتصادی آمریکا با سایر کشورها تمرکزیافته است؛ شرکت های چند ملیتی از مهم ترین بازوان اجرایی اقتصادی بنیاد سرمایه داری راکفلر هستند.
بنیاد راکفلر همچنین نفوذ گسترده ای در بانک های آمریکا و حتی نظام بانکداری جهانی دارد. به طوری که گفته می شود، بخش بزرگی از بانک های آمریکا متعلق به بنیاد راکفلر است که «چیس مانهاتان بانک» یکی از جمله آنهاست.
همچنین این بنیاد، از برخی سازمان های غیردولتی در آمریکا نیز حمایت می کند. سازمان دیده بان حقوق بشر (هیومن راتیز واچ) که در سال ۱۹۸۷ تأسیس شد، یکی از این سازمان ها است که در ورای الفاظ و شعارهای به ظاهر بشردوستانه، نقش موثری در پیشبرد منافع نظام سرمایه داری و صدور ترویج ایدئولوژی لیبرالیزم دارد.
یکی از فعالیت های مهم بنیاد سرمایه داری راکفلر، تربیت جوانان و اندیشمندان سکولار در جهان سوم است، به طوری که بخشی از راهبردهای سیاست خارجی کاخ سفید و حتی نهادهای جاسوسی و امنیتی آمریکا نظیر، «اف بی آی» و سازمان «سیا» در حول محور این برنامه بنیاد راکفلر قرار گرفته است. تلاش در جهت تأثیرگذاری بر زندگی مردم آسیا، آفریقا و آمریکا لاتین، اعطای کمک هزینه های تحصیلی به اتباع خارجی و حمایت از پژوهشگرانی که دارای افکار مشابه به ارزش های آمریکایی دارند، انتشار نشریات خاص، مشاوره با دولت و ارائه خدمات به شرکت های چند ملیتی و هزاران طرح و برنامه دیگر در امر تولیدات فرهنگی و … از جمله اقدامات و برنامه های این طرح است.
مراکز مطالعاتی وابسته
بنیاد سرمایه داری راکفلر دارای مجموعه بزرگی از موسسات و بنیادهای خیریه، دانشگاه های بزرگ، مراکز پژوهشی و تحقیقی و … می باشد که به برخی از آنان اشاره می کنیم:
- «کمیسیون سه جانبه» این مرکز یکی از مراکز مطالعاتی رسمی بنیاد راکفلر است که درخصوص توسعه روابط آمریکا، اروپا و ژاپن فعالیت دارد. در واقع «کمیسیون سه جانبه» از به هم پیوستگی شرکت های بزرگ بین المللی درست شده که نقش مهمی در اتخاذ سیاست های خارجی مشترک در کشورهای متبوعات شان دارند.
- «صندوق برادران راکفلر» این صندوق از دیگر مراکز رسمی وابسته به این بنیاد است که از شبکه بسیار گسترده ای از مراکز مطالعاتی و تحقیقی در آمریکا، حمایت مالی می کند. حتی گفته می شود بسیاری از پروژه های تحقیقاتی دانشگاه های معتبر آمریکا توسط این صندوق تعریف و حمایت می شود.
- «شرکت تحقیقات زیست شناسی اجتماعی» از دیگر مراکز مطالعاتی وابسته به بنیاد راکفلر است که در زمینه عقیم سازی مردم کشورهای جهان سوم تمرکز مطالعاتی دارد.
عملکرد تاریخی بنیاد راکفلر
تأسیس «شورای روابط خارجی آمریکا» در سال ۱۹۲۱ یکی از اقدامات اساسی بنیاد راکفلر بود که توانست نقش جدی در تدوین سیاست ها و راهبردهای جهانی کاخ سفید داشته باشد. بیناد راکفلر به عنوان معمار تجاری آمریکا، بیشتر سیاست ها و طرح اقتصادی آمریکا را تدوین و طرح ریزی کرده است. به طور مثال این شورا، نقش اساسی در طرح مارشال در اروپا در طی بحران های اقتصادی ۱۹۳۰ را برعهده داشت.
همچنین در سال ۲۰۰۴، صندوق برادران راکفلر از پروژه های «گری سیک» درخصوص حمایت از جریان اصلاح طلب و نافرمانی های مدنی در ایران حمایت مالی نموده است که گفته می شود این رقم به ۴۰ هزار دلار رسیده است.
در یکی از آخرین فعالیت های این بنیاد در زمینه مسائل ایران، برنامه «آمریکا و اتحادیه اروپا برای جلوگیری از انتخاب مجدد دکتر «احمدی نژاد» و رشد جریان اصولگرایی در انتخابات دهم ریاست جمهوری ایران بوده که با شکست مواجه شد.
http://www.psyop.ir/?p=3374
|