سـابـقـه انـجـمـن هـاى اسـلامـى دانـشـجويى به دهه بيست مى رسد. در دهه سى، اختناق موجود، از فـعـاليـت سـيـاسـى ، مـذهـبـى و عـلمـى ايـن انـجـمـن هـا كـاسـت . در دهـه چـهـل ، شـكـل گـيـرى نـهـضـت امام خمينى (ره ) بر تشديد و تعميق فعاليت هاى اسلامى دانشگاهى افـزود، و در ايـن دهـه و دهـه پـنـجـاه، دانـشـجويان مسلمان ، نقش مهم در ايجاد و سرانجام پيروزى انـقـلاب اسـلامـى ايـفـا كـردنـد، امـا تـاكـيـد امـام (ره ) بـر ضـرورت وحـدت انجمن هاى اسلامى دانـشجويى ، منجر به ايجاد اتحاديه انجمن هاى اسلامى دانشجويان دانشگاه هاى سراسر كشور يا دفتر تحكيم وحدت در 1358 گرديد.
سازماندهی انجمن های اسلامی دانشجویان سراسر کشور و کادر سازی از بین آنان
اهداف کلی تشکیل
دفتر تحکیم وحدت مقابله با گروه های التقاطی و انحرافی در دانشگاه ها و جامعه
نقش دفتر تحکیم در سال های اول انقلاب
1. حضورفعال درعرصه های سباسی- اجتماعی و رویارویی باگروه های ضدانقلاب
2. حضور گسترده در جبهه های دفاع مقدس
3. حضور در مسئولیت های نهادهای مختلف
اسـاسـنـامـه دفـتـر تـحـكيم وحدت هشت فصل دارد كه در آن نشست ها، كميسيون ها، واحدها، شوراى مـركـزى مـهـم تـرين ارگان اتحاديه شمرده شده اند. شوراى مركزى داراى هفت عضو است كه از سـوى واحـد نـشـسـت ها به مدت يك سال انتخاب مى شوند. تعهد به ولايت فقيه ، داشتن سابقه سالم ، عدم عضويت در احزاب از شرايط عضويت در شوراى مركزى است . و نيز اعتقاد به اسلام ، اصول دين ، اسلام فقاهتى ، ولايت فقيه ، حقانيت انقلاب ، قانون اساسى و انقلاب فرهنگى از اصـول و گـسـتـرش انـقـلاب ، تـقـويـت نـظـام ، دانـشگاه اسلامى ، تحقق وحدت حوزه و دانشگاه و برآوردن نيازهاى علمى نظام از اهداف دفتر تحكيم وحدت به شمار مى رود.
مهمترين اقدامات دفتر تحكيم وحدت
تسخير سفارت آمريكا در ۱۳ آبان ۵۸ و انقلاب فرهنگي و تعطيلي دانشگاه ها در ارديبهشت ۵۹ مهمترين اقدامات دفتر تحكيم وحدت در طول دوران حياتش می باشد.
دهه شصت، جنگ تحميلي مهمترين دغدغه دولتمردان و دوستان انقلاب بود. دفتر تحكيم وحدت نيز جدا از آن مجموعه نبود.
دوره های فـعـّاليـت دفـتـر تـحـكـيـم وحـدت
دوره اوّل 58 تـا 68: در ايـن دوره بـيـشـترِ اقدامات و مواضع دفتر در جهت راه امام (ره ) بود. و در اين راسـتا، به عنوان تنها تشكّل دانشجويى ، در تسخير لانه جاسوسى آمريكا، انقلاب فرهنگى ، شركت در فعّاليت هاى انتخاباتى و تقويت نهادهاى انقلابى نقش مهمى داشت .
دوره دوم 68 تـا 72: واكـنـش نسبت به تشكل هاى موازى ، مخالفت با دولت و دفاع از منتظرى از اهم فعاليت هاى دفتر تحكيم بود.
با پايان جنگ تحميلي و خروج تدريجي طيف چپ از قدرت، دفتر تحكيم به جمع منتقدين ارزش گراي دولت سازندگي درآمد. با به وجود آمدن طيف چپ مدرن به مركزيت سازمان مجاهدين انقلاب، دفتر تحكيم وحدت هم به اين طيف پيوست و اين نقطه آغاز حركتي بود كه امروزه دفتر تحكيم وحدت را به «دفتر تحكيم دموكراسي!» آن هم ازنوع آمریکایی تبديل كرده است.
دوره سـوم 72 تـا 76: در اين مقطع زمانى دفتر در انزواى سياسى قرار گرفت . و نيز تغيير شـعـار عـدالت بـه آزادى از سوى تحكيم وحدت مشاهده شد. همچنين ، كم رنگ شدن حمايت از ولايت فقيه و انتقاد عريان نسبت به هاشمى رفسنجانى . شايد نقطه كليدي تغييرات و تحولات تحكيم، در ارديبهشت ۷۴ باشد. در ارديبهشت ۷۴ فاضل عبيات و فاطمه حقيقت جو (نزديك به سازمان مجاهدين انقلاب) به شوراي مركزي تحكيم اضافه شدند.
دوره چهارم (76 تا 80): در دوره جديد، همانند جناح موسوم به چپ ، بر قانون گرايى ، تعميق گفت وگو، نقد منصفانه ، نرمش در برابر آمريكا و... تأكيد مى ورزد.
دفتر تحكيم وحدت در منشور انتخابات مجلس ششم ديدگاه هاى خود را مطرح كرد كه حذف چـارچـوب هـاى تـنـگ نظرانه در روابط اجتماعى جوانان ، اصلاح قوانين محدودكننده فعّاليت هاى اجـتـمـاعـى ، سـيـاسـى و فـرهـنـگى زنان ، تغيير قانون نظارت در عرصه هاى فرهنگى ، لغو گـزيـنـش هـاى سـيـاسـى ، نـفـى اقتصاد رانتى ، بررسى كارشناسانه تنش زدايى با آمريكا، بـرقـرارى امـنـيـت سـرمـايـه گـذارى خارجى ، ايجاد پارلمان دانشجويى ، گسترش جريان آزاد اطـلاعـات ، حـذف انـحـصار در صدا و سيما، به رسميت شناختن قرائت هاى مختلف از دين ، تعريف جرم سياسى و... از آن جمله اند.
سیر استحاله عدول از مواضع اصولی وآرمان های انقلاب در دفتر تحکیم وحدت(از سال 76 به بعد)
1- گسترش ارتباط با نهضت آزادی و عناصر ملی- مذهبی از سوی جمعی از اعضای دفتر تحکیم و تغییر شعارهای محوری دفاع از مستضعفیین وجنگ فقر وغنا به شعارهای آزادی خواهی(غربی) و حقوق شهروندی
2- تغییر موضع درباره ولایت فقیه حکومت دینی و تاکید بر تفکیک نهاد مرجعیت و روحانیت ازحاکمیت با تاثیر پذیری ازحلقه کیان و اندیشه های سکولاریستی ولیبرالی
3- تغییر روح برگزاری مراسم 13 آبان و نکوهش اقدام انقلابی تسخیر لانه جاسوسی و زمزمه بر قراری رابطه با آمریکا از سوی سخنرانان مدعو (مانند هاشم آغاجری و بهزاد نبوی) و ممنوعیت آتش زدن پرچم آمریکا در سال 77و78
4- قبح شکنی و انجام مصاحبه مکرر با رادیوهای بیگانه توسط اعضای دفتر تحکیم مانند علی افشاری ، ابراهیم شیخ ، اکبرعطری و... از سال77
5- آغازتهاجم علیه نهادهای حکومتی (سپاه ، قوه قضائیه ، صداوسیما و بویژه شورای نگهبان قانون اساسی به بهانه رد صلاحیت عده ای در انتخابات میان دوره ای مجلس پنجم در اسفند 76 و انتخابات شورای و....)
6- شالوده شکنی وتوهین آشکار به ارزش ها و اشخاص از طریق ایجاد گفتمان مبتذل در جنبش دانشجویی به عنوان نمونه در بیانیه انجمن اسلامی دانشگاه خواجه نصیرطوسی در سالروز 22 بهمن آمده بود : "... طبقه روحانیت با طرح شعارهای اسلام فقاهتی و حاکمیت فقها و گنجاندن ایده ولایت فقیه در متن قانون اساسی باعث سنت زدگی و فقه زدگی آخرین انقلاب قرن بیستم گردید.... "
7- موضعگیری تند و افراطی وجنجالی پس از حادثه کوی دانشگاه تهران(18 تیر 78) و عمدی دانستن هجوم به دانشگاه از سوی بخش رادیکال و متحجر و اعلام خبر دروغ درباره کشته شدن تعدادی دانشجو در کوی دانشگاه ، همراه با سازمان مجاهدین انقلاب و نهضت آزادی
8- غالب شدن طیف به اصطلاح مدرن دفتر تحکیم بر طیف اصول گرا و ارزشی در معرفی نامزد برای انتخابات مجلس ششم (سال78) و قرار گرفتن عزت ا... سحابی ، یوسفی اشکوری ، غلامعباس توسلی و عبدالعلی بازرگان از افراد نهضت آزادی واپوزیسیون در فهرست نامزدهای دفتر تحکیم همراه با نامزذهای اختصاصی خود و راهیابی میثم سعیدی- فاطمه حقیقت جو-موسوی خوئینی ها از تهران وعلی تاجرنیا از مشهد
9- بر پایی تجمعات اعتراض آمیز به رای دادگاه محاکمه عبدا... نوری با حضور افرادی چون الیاس حضرتی، میثم سعیدی، صالح آبادی وسراج الدین میردامادی
10- حضور و سخنرانی علی افشاری عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم در کنفرانس برلین كه به انگیزه حمایت از تشکل های افراطی درایران با عنوان ايران بعد از انتخابات از 19 تا 21 فروردين سال 1379 از سوي بنياد هرانيريش بل برگزار شد.
اين كنفرانس با شركت ضد انقلاب خارج از كشور و نيز گروهی از به اصطلاح روشنفكران و اصلاح طلبان داخلي برگزار گرديد وهمراه با مسائل غیراخلاقی بسیاری بود .
11- اعتراض به خروج طرح اصلاح قانون مطبوعات از دستور کار مجلس (مرداد79) که با حکم حکومتی رهبر انقلاب انجام شده بود( این طرح ازسوی افراطیون مجلس ششم برای جلوگیری از برخورد قضائی بامطبوعات زنجیره ای تهیه شده بود تامطبوعات تندرو مانع خاصی برای شبهه افکنی وتضعیف باورها و ارزشهای اسلامی نداشته باشند) .
12- ایجاد التهاب ، تحریک احساسات عمومی و درگیری در نشست سراسری دفتر تحکیم (شهریور 79) با نیروهای حزب اللهی درخرم آباد .
13- مطرح کردن " عبور ازخاتمی " ازسوی جمعی از اعضای دفتر تحکیم ( مرداد وآبان79 در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال80) .
14- هماهنگی وهمراهی با آشوبگران پس از انتخابات دهم ریاست جمهوری
** انشعاب در دفتر تحکیم :
الف) در8آبان 1378انجمنهای اسلامی مستقل دانشگاههای کشور با حضور 15 دانشگاه تشکیل شد و از دفتر تحکیم اعلام انشعاب کرد.
ب) تقسیم اسمی وعملی دفترتحکیم به دو " طیف شیراز" و " طیف علامه " که با برگزاری دو انتخابات متفاوت شورای مرکزی با فاصله اندکی در دانشگاه های شیراز و علامه طباطبایی اواخر سال 80 واوایل 81 به وجود آمد.
** طیف علامه بارها ازسوی دبیرخانه هیأت مرکزی نظارت برتشکل های اسلامی دانشگاهیان و وزارت علوم و وزارت بهداشت وآموزش پزشکی به عنوان تشکلی غیر قانونی اعلام شده که گرایش وعملکرد افراطی دارد . (تخلف از اساسنامه و مرامنامه ومقررات تشکل های اسلامی دانشگاهیان و نداشتن نصاب لازم درشورای مرکزی ، از دلایل غیرقانونی بودن آن است )
علل انشعاب دفتر تحکیم :
الف) علل درونی :
1- بحران تشکیلات وسازماندهی دانشجویان به دلیل عدم تناسب عقاید و گرایشهای بسیاری از اعضای جدید با اهداف و آرمان انجمنهای اسلامی
2- کم توجهی وبی توجهی به آموزش وارتقاء سطح معرفت و معنویت اعضای انجمنهای اسلامی و نفوذ تفکرات الحادی و التقاطی در آن .
ب) علل بیرونی :
1 - منازعات و جنجالهای سیاسی و دخالت احزاب و گروه های سیاسی درمسائل دفتر تحکیم .
2- طمع برخی گروه ها وافراد برای سوء استفاده از دفتر تحکیم به عنوان وسیله دستیابی به مقاصد مادی و دنیوی و قدرت سیاسی .
** جمع بندی :
پس از دوم خرداد 76 ، داعیه داران دموکراسی و مدعیان حقوق بشر وآزادی سیاسی که به علت غرب گرایی به دنبال نهادینه ساختن تئوری انقلاب مخملی بودند ، با فرصت طلبی به استفاده ابزاری ازدانشجویان و تشکیل دفتر تحکیم پرداختند ، که با ساده لوحی وتندروی اعضای دفتر تحکیم ، دانشجویان زیادی به پیاده نظام دشمن تبدیل شدند .
دو عضو شورای مرکزی دفترتحکیم درزمستان سال 84 پس از پناهندگی به شیطان بزرگ در سنای آمریکا برعلیه نظام جمهوری اسلامی ایران سخنرانی کردند .
نویسنده :بهزاد کاظمی
|